Een veiligheidshelm is onmisbaar op de werkvloer wanneer er risico bestaat op vallende voorwerpen, stoten of beknelling. Maar welke helm kiest u voor welke situatie, en aan welke normen en wettelijke eisen moet u voldoen? In deze blog leest u alles over de soorten veiligheidshelmen, de belangrijkste normeringen (zoals EN 397 en EN 443), accessoires en tips voor onderhoud. Zo weet u zeker dat uw medewerkers en bezoekers altijd optimaal beschermd zijn.
Waarom is een veiligheidshelm verplicht?
Een veiligheidshelm beschermt de drager in uiteenlopende werksituaties tegen specifieke risico’s. De belangrijkste gevaren zijn:
- Vallende voorwerpen
Denk aan gereedschap dat van steigers valt, vallende bouwmaterialen of objecten die per ongeluk uit een kraan losraken. Zonder helm kan dit ernstige hoofdletsel veroorzaken. - Stoten tegen machines, constructies of objecten
Bij werkzaamheden in fabrieken, magazijnen of bouwplaatsen is de kans groot dat werknemers hun hoofd stoten tegen balken, buizen of machines. Een helm absorbeert de impact en verkleint het risico op schedel- of hersenletsel. - Risico op beknelling
In omgevingen waar bewegende onderdelen of voertuigen aanwezig zijn, zoals heftrucks of lopende banden, kan het hoofd bekneld raken. Een helm biedt in zulke situaties een cruciale extra beschermingslaag. - Warmte, vuur of elektriciteit (afhankelijk van het type helm)
Specifieke helmen, zoals brandweerhelmen of elektrisch isolerende helmen, zijn ontworpen om te beschermen tegen hoge temperaturen, vlammen of elektrische schokken. Deze zijn onmisbaar in sectoren waar werknemers met dergelijke risico’s te maken hebben.
Volgens de Arbowet bent u verplicht om werknemers en bezoekers te voorzien van een veiligheidshelm wanneer de situatie dit vereist. Deze verplichting legt u vast in uw Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) en het bijbehorende plan van aanpak.
Helmen en stootpetten
Hoe kiest u de juiste veiligheidshelm?
Niet elke helm is geschikt voor elk risico. Afhankelijk van de sector, de werkzaamheden en de blootstelling aan specifieke gevaren, maakt u een andere keuze. Een overzicht:
- Bouwhelm / standaard industriële helm (EN 397)
Dit is de meest gebruikte veiligheidshelm en biedt bescherming tegen vallende voorwerpen en stoten. Geschikt voor bouwplaatsen, installatiewerk en onderhoudswerkzaamheden. Vaak te combineren met accessoires zoals gehoorbescherming of gelaatsbescherming. - Helm met korte klep
Een variant van de standaard bouwhelm, maar met een kortere of afgesneden klep. Ideaal bij montagewerk of steigerbouw, waar werknemers vaak omhoog moeten kijken. De korte klep vergroot het zichtveld en voorkomt dat de helm het zicht belemmert. - Brandweerhelm (EN 443)
Speciaal ontwikkeld voor brandweertoepassingen en andere risicovolle omgevingen met hoge temperaturen. Beschermt niet alleen tegen impact, maar ook tegen vuur, hitte en in sommige gevallen elektriciteit. Vaak uitgerust met vizier en nekbescherming. - Stootpet (EN 812)
Lijkt uiterlijk op een pet, maar bevat een harde binnenlaag die het hoofd beschermt tegen lichte stoten. Wordt vooral gebruikt in magazijnen, logistieke centra of werkplaatsen waar geen risico is op vallende voorwerpen, maar wel op stoten tegen lage objecten.
Tip: Let bij de keuze niet alleen op de normering, maar ook op factoren zoals de productiedatum (voor bepaling van de resterende gebruiksduur), pasvorm, ventilatieopeningen, gewicht en draagcomfort. Accessoires zoals kinriemen, zweetbanden of verstelbare hoofdbanden zorgen voor een betere aansluiting en vergroten de kans dat de helm correct en consequent gedragen wordt.
Accessoires voor extra veiligheid en comfort
Een veiligheidshelm kunt u uitbreiden met diverse accessoires:
- Gehoorbescherming: oorkappen voor lawaaierige omgevingen
- Gelaatsbescherming: vizieren tegen spatten, stof of vonken
- Wintervoering & nekflappen: bescherming tegen kou of zon
- Combinatiesets: helm met geïntegreerd vizier en gehoorbescherming
Normen en wettelijke eisen voor veiligheidshelmen
Wettelijke eisen
- Verordening (EU) 2016/425 voor persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)
Alle veiligheidshelmen die binnen de Europese Unie op de markt worden gebracht, moeten voldoen aan deze verordening. Hierin zijn de basisveiligheidseisen vastgelegd voor PBM, variërend van ontwerp en productie tot testen en kwaliteitsborging. Het doel is dat elke gebruiker kan vertrouwen op een minimum aan bescherming en betrouwbaarheid. - CE-markering
Een CE-markering op de helm geeft aan dat de fabrikant verklaart dat het product voldoet aan alle toepasselijke EU-regels en veiligheidsrichtlijnen. Voor de gebruiker betekent dit dat de helm onafhankelijk getest en goedgekeurd is volgens Europese normen. Het ontbreken van een CE-markering kan erop wijzen dat de helm niet veilig of zelfs illegaal op de markt gebracht is. - Vermelding van toegepaste normen
Op de verpakking, in de gebruiksaanwijzing én vaak aan de binnenzijde van de helm zelf moet terug te vinden zijn aan welke normen de helm voldoet (bijvoorbeeld EN 397, EN 443 of EN 812). Deze informatie is essentieel bij de selectie en het gebruik, omdat niet elke norm geschikt is voor elke toepassing. Door deze aanduiding kunt u eenvoudig controleren of de helm geschikt is voor de risico’s in uw werkomgeving.
Waarom dit belangrijk is:
Het naleven van deze eisen is niet alleen wettelijk verplicht, maar verkleint ook aansprakelijkheidsrisico’s voor werkgevers. Bovendien kan bij controles van de Inspectie SZW of bij een ongeval het ontbreken van de juiste certificering leiden tot boetes, aansprakelijkheid of het stilleggen van werkzaamheden.
Belangrijkste normen
• EN 397: industriële veiligheidshelmen
• EN 14052: industriële helmen met hoog beschermingsniveau
• EN 443: brandweerhelmen
• EN 812: industriële stootpetten
• EN 50365: elektrisch isolerende helmen
Stootpetten voor licht stoten
FAQ over veiligheidshelmen
Wanneer moet ik een veiligheidshelm vervangen?Gemiddeld elke 3–5 jaar, afhankelijk van het materiaal, gebruiksintensiteit en blootstelling aan zonlicht of chemicaliën.
Zijn alle veiligheidshelmen geschikt voor gebruik in de foodsector?
Nee, in de foodsector gelden vaak strengere hygiëne- en detecteerbaarheidseisen. Kies helmen die voldoen aan sector-specifieke normen.
Kan ik gehoorbescherming of een vizier combineren met mijn helm?
Ja, de meeste moderne veiligheidshelmen zijn voorzien van bevestigingspunten voor accessoires. Controleer altijd de compatibiliteit.
Klik op de afbeelding en stuur ons een email