Als er op de werkplek gevaarlijke stoffen vrijkomen, is het belangrijk dat uw werknemers deze stoffen niet inademen. Hiervoor zijn veel verschillende vormen van adembescherming verkrijgbaar, die te verdelen zijn in twee hoofdcategorieën: afhankelijke en onafhankelijke adembescherming. Wat is wat? En wanneer heeft u afhankelijke of juist onafhankelijke adembescherming nodig?
Afhankelijke adembescherming
Bij afhankelijke adembescherming wordt de directe omgevingslucht ingeademd nadat deze is schoongemaakt met een filter. De gebruiker ademt dus gefilterde omgevingslucht in. Afhankelijke adembescherming biedt vaak voldoende bescherming en heeft een aantal voordelen ten opzichte van onafhankelijke adembescherming. Zo kunt u de filters eenvoudig en snel vervangen en wordt de bewegingsvrijheid niet beperkt. Er zijn vier verschillende vormen van afhankelijke adembescherming beschikbaar, die we hieronder toelichten.
Stofmaskers
Een stofmasker beschermt uw luchtwegen tegen gevaarlijke deeltjes in de lucht. Deze maskers bedekken uw neus, mond en kin. Afhankelijk van de beschermingsklasse, biedt een stofmasker bescherming tegen vaste stofdeeltjes, micro-organismen, nevels en in de lucht zwevende druppeltjes, ook wel bekend als aerosolen. Deze deeltjes zijn vaak niet zichtbaar, maar kunnen wel uw gezondheid aantasten. Wanneer er serieuze gezondheidsrisico’s voor medewerkers zijn, is een werkgever dan ook bij wet verplicht om stofmaskers ter beschikking te stellen.
Stofmaskers zijn in drie beschermingsklassen verkrijgbaar; de Filtering Facepiece Particle (FFP) 1, 2 en 3. Een FFP1 stofmasker biedt de gebruiker het minste bescherming, terwijl een FFP3 masker de hoogste mate van bescherming geeft.
• Een FFP1 stofmasker filtert voornamelijk grove stofdeeltjes uit de lucht en is geschikt om irritatie aan de luchtwegen te voorkomen. Het masker biedt alleen bescherming tegen niet-giftige stoffen en heeft een filterefficiëntie van minimaal 80%. Daarom wordt FFP1 veel gebruikt in de bouw en voedingsindustrie, maar voor veel andere sectoren biedt dit masker onvoldoende bescherming.
• Een FFP2 stofmasker filtert ook fijnere stofdeeltjes uit de lucht en biedt bescherming tegen gezondheidsschadelijke stoffen, rook en aerosolen. Dit type masker heeft een filterefficiëntie van 94% en beschermt ook tegen fibrogene deeltjes. Ze worden ingezet in veel verschillende werkomgevingen, vaak met een risico op schadelijke stoffen in de lucht. FFP2 maskers worden ook veel gedragen in de zorg bij het behandelen van patiënten.
• Een FFP3 stofmasker biedt het hoogste beschermingsniveau met een filterefficiënte van minimaal 98%. Dit masker beschermt de drager namelijk ook tegen giftige, kankerverwekkende en radioactieve stoffen. Daarnaast filtert een FFP3 masker ziekteverwekkers uit de lucht, zoals virussen en bacteriën. Het masker wordt bijvoorbeeld gebruikt op werkplekken waar met chemicaliën wordt gewerkt.
Gelaatsmaskers
Een gelaatsmasker is een herbruikbaar masker dat bescherming biedt tegen stofdeeltjes, maar ook tegen dampen en gassen. De maskers zijn een goed beschermingsmiddel bij werkzaamheden waar u voor langere tijd aan schadelijke stoffen wordt blootgesteld. Ze worden gedeeltelijk of geheel over het gezicht geplaatst en hebben doorgaans een levensduur van 5 tot 10 jaar. Gelaatsmaskers worden altijd gebruikt in combinatie met bijpassende filterbussen. Er zijn twee verschillende soorten gelaatsmaskers verkrijgbaar; half- en volgelaatsmaskers.
• Een halfgelaatsmasker wordt alleen over de onderkant van uw gezicht geplaatst. Het masker bedekt alleen uw neus, mond en kin, waardoor alleen uw luchtwegen goed beschermd worden. Hoewel dit in eerste instantie misschien niet optimaal lijkt, brengt het ook een aantal voordelen met zich mee. Zo zijn deze maskers makkelijk op en af te zetten en kunt u andere persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken die ook cruciaal kunnen zijn, zoals een laskap.
Gerelateerde artikelen: CaluPrevent BLS Halfgelaatsmasker
• Een volgelaatsmasker bedekt naast uw neus, mond en kin ook uw ogen. Dit type masker biedt dus bescherming aan uw hele gezicht. Het voordeel van een volgelaatsmasker is dat uw ogen en huid ook goed beschermd zijn tegen spetters van chemicaliën en andere gevaarlijke stoffen. Daarnaast sluit een volgelaatsmasker beter aan op uw gezicht. Het nadeel is daarentegen dat er minder mogelijkheden zijn om andere persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen.
Een gelaatsmasker dient altijd te worden gebruikt in combinatie met een filterbus. Meer informatie over wanneer u het beste een stofmasker, half- of volgelaatsmasker kunt gebruiken leest u in dit blog.
Gerelateerde artikelen: CaluPrevent BLS volgelaatsmasker
Filterbussen
De hiervoor genoemde half- en volgelaatsmaskers werken alleen in combinatie met een filterbus. Deze zogenoemde filterbussen beschermen de gebruiker tegen stofdeeltjes of tegen gassen en dampen. Er zijn drie verschillende soorten filterbussen verkrijgbaar. Zo zijn er filterbussen met stoffilters, gas- en damp filters of met combinatiefilters. Voor een goede bescherming is het erg belangrijk dat u het juiste soort filter gebruikt tijdens uw werkzaamheden.
• Stoffilters beschermen de gebruiker tegen kleine stofdeeltjes, nevel, rook en vezels. Er zijn drie beschermingsklassen voor stoffilters verkrijgbaar; P1, P2 en P3. Een P1 filter beschermt alleen tegen hinderlijke stoffen, terwijl P2 filters ook bescherming bieden tegen schadelijke stoffen. P3 filters bieden het hoogste beschermingsniveau en beschermen de gebruiker ook tegen giftige stoffen.
• Gas- en dampfilters beschermen de gebruiker alleen tegen het inademen van gevaarlijke gassen en dampen. Deze filters bieden bescherming tegen verschillende soorten gassen en dampen, welke worden aangeduid met een combinatie van een kleur en een letter. Filters van type A (bruin) bieden bescherming tegen gassen en dampen met een kookpunt boven de 65 graden Celsius. Type B filters (grijs) bieden bescherming tegen anorganische gassen en dampen. Filters met type E (geel) beschermen de gebruiker tegen zure gassen en dampen en zwaveldioxide. Tot slot is er type K (groen), welke beschermt tegen ammoniak en organische ammoniakderivaten. Deze filters kunnen nog verder onderverdeeld worden in prestatieklassen 1, 2 en 3. Hierbij bieden filters in categorie 1 de laagste bescherming, terwijl filters in categorie 3 de hoogste filterefficiëntie bieden.
• Er bestaan ook combinatiefilters. Deze filterbussen bieden bescherming tegen zowel stofdeeltjes als specifieke soorten gassen en dampen. Voor meer informatie over filterbussen en een complete lijst met de verschillende soorten combinatiefilters verwijzen we u graag naar dit blog over optimale adembescherming.
Motorisch aangedreven systemen
Bij motorisch aangedreven systemen zuigt een ventilator de omgevingslucht aan, wat het comfort voor de drager verhoogt. Via de filters in het systeem wordt de veilige lucht vervolgens in het masker geblazen. Het systeem wordt bevestigd aan de heup en kan worden gecombineerd met luchtkappen en luchthelmen. Dankzij het hoge draagcomfort en de eindeloze bewegingsvrijheid is dit systeem ideaal voor gebruik in grote ruimtes waarin u zich veel verplaatst. Een nadeel van dit systeem is dat er geen waarschuwing wordt afgegeven wanneer de filters aan vervanging toe zijn. In plaats van een waarschuwing begint u dit vanzelf te merken. Voor werkzaamheden met erg gevaarlijke stoffen met geringe waarschuwingseigenschappen is dit systeem dan ook ongeschikt en kunt u beter kiezen voor een systeem met onafhankelijke adembescherming.
Gerelateerde artikelen luchtsysteem
Onafhankelijke adembescherming
Wat is onafhankelijke adembescherming? Hoe werkt het precies en in welke situatie gebruikt u het? Deze vragen zien we met enige regelmaat voorbijkomen. Bij onafhankelijke adembescherming wordt de directe omgevingslucht niet ingeademd. Dit systeem gebruikt daarentegen afgesloten luchtcapsules die zuivere lucht leveren via een masker, kap, helm of pak. De term ‘onafhankelijk’ betekent dus dat de gebruiker niet afhankelijk is van de kwaliteit van de directe omgevingslucht. Onafhankelijke adembescherming is nodig als er onvoldoende zuurstof in de lucht zit (of als dit kan ontstaan), als er gevaarlijke stoffen in de lucht aanwezig zijn waarvoor speciale wetgeving geldt of als er bijvoorbeeld sprake is van een te hoge luchtverontreiniging. Er zijn drie verschillende systemen beschikbaar, die we hieronder kort toelichten.
Ademluchtleidingnet
Het eerste beschikbare systeem is het ademluchtleidingnet. Bij dit systeem wordt zuurstof aangevoerd via leidingen. Om dit systeem te kunnen gebruiken, moet eerst een luchtleidingnet worden aangelegd in de ruimte. Doormiddel van een luchtslang kan de gebruiker zichzelf op het luchtnet aansluiten en vervolgens zuurstof opnemen. Het voordeel hiervan is dat de gebruiker onbeperkte werktijd heeft - zolang via de aangesloten luchtslang maar schone lucht wordt aangevoerd. De bewegingsvrijheid kan echter wel beperkt zijn. De lengte van de aangesloten luchtslang begrenst immers het aantal meter dat de gebruiker kan afleggen.
Ademluchttoestellen
Bij dit systeem wordt lucht aangeleverd door flessen. Het is een zeer veilige manier van werken, omdat de lucht gedoseerd naar het masker wordt toegevoerd. De voor- en nadelen zijn exact omgekeerd aan die van het ademluchtleidingnet. Met een ademluchttoestel heeft de gebruiker maximale bewegingsvrijheid, omdat de gebruiker alle onderdelen met zich meedraagt. Het nadeel is dat u minder werktijd heeft met dit systeem, omdat de voorraad ademlucht in een fles beperkt is.
Kringloopademtoestellen
Een kringloopademtoestel is een zuurstofgenererend masker. Het masker maakt dus uit zichzelf zuurstof aan. Deze maskers zijn echter alleen als vluchtmasker te gebruiken om uit noodsituaties te ontsnappen. Voor dagelijkse werkzaamheden is een kringloopademtoestel dus niet bruikbaar.
Meer informatie
We bieden bij Carel Lurvink een ruim assortiment adembeschermingsmiddelen van het toongevende A-merk 3M en ons premium A+ merk CaluPrevent. Wilt u meer weten over afhankelijke en onafhankelijke adembescherming – en over welk systeem het best past bij uw werkzaamheden? Onze specialisten helpen u graag verder als u belt naar 053 - 434 43 43 of een e-mail stuurt naar [email protected].